Bruno Vekemans - Kinshasa Congo

Over het boek:

In december 2005, besliste Bruno Vekemans om voor de eerste keer in zijn oeuvre een extensieve reeks kunstwerken rond één bepaald thema te maken. In mei 2006, verbleef Vekemans in Kinshasa, Congo – twee maand voor de eerste ronde van de eerste democratische verkiezingen in 40 jaar – als voorbereiding voor een serie gouaches, olie op canvas en verres églomisés.

Zijn fysieke aanwezigheid en de emotionele ervaring van deze studietrip naar Kinshasa hebben een enorme indruk achtergelaten bij Bruno Vekemans, zowel op persoonlijk als artistiek vlak. Het project heeft twee jaar van zijn leven beheerst, met als achterliggend focuspunt authenticiteit.

Zijn subjecten waren niet beïnvloed door de media: kwaliteiten die Vekemans in staat stelden om hun in volle glorie te portretteren. Hij geeft de Congolezen de hoofdrol. Het beeldmateriaal – foto’s en film – verzameld als een soort schetsboek voor deze serie, is oprecht en ervaren door de kunstenaar. Dit kunstboek recreëert de Kinshasa Congo ervaring voor de lezer, niet alleen door de tekst maar vooral door de beelden.

Bruno Vekemans is een sterke persoonlijkheid en een man met veel respect voor andere mensen, zowel in zijn persoonlijk leven als bij zijn subjecten.

Hij omvat alles wat de authentieke kunstenaar moet hebben en is al sinds zijn zevende aan het schilderen. Doorheen zijn carrière heeft Vekemans steeds volgehouden dat hij niet graag theoriseert of filosofeert over zijn werk. Zijn leven en missie is simpelweg schilderen. Deze reflexieve respons toont hoe zijn kunst een intuïtieve en dagelijkse bezigheid is.

Over de kunstenaar:

Bruno Vekemans maakt deel uit van een lange traditie van Vlaamse schilders, een traditie die nooit doorbroken werd, zelfs niet toen de schilderkunst dood werd verklaard. Vekemans behoort wel tot die generatie die het uitermate moeilijk heeft gehad om als schilder aanvaard te worden. De Amerikaanse kunstcriticus Irving Sandler schreef over die periode: “Schilderen in het pluralistische tijdperk heeft het voordeel dat de kunstenaars vrijer dan ooit kunnen schilderen, in de veronderstelling dat elke stijl een min of meer eerlijke waardering zal krijgen. Het nadeel is echter dat kunstenaars, zelfs de meest individuele en volwaardige onder hen, het steeds moeilijker vinden om de aandacht van de kunstwereld op zich te vestigen en erdoor erkend te worden.”

Vekemans oeuvre heeft, vanaf het moment dat hij z’n drolerieën tekent in de jaren ’70 tot vandaag, een coherent verloop gekend, een bijna logische evolutie waarin slechts één grote breuk merkbaar was. Die breuk situeert zich rond 1989, toen hij besliste om de schilderkunst schilderkunst te laten zijn en geen voorwendsel om extra-picturale verhalen, kritieken of analyses te maken. Die keuze is hij de volgende twintig jaar radicaal blijven verdedigen. Maar zelfs de breuk verhindert niet dat er ook dan continuïteit in zijn werk aanwezig blijft. Hij is de collagetechniek blijven hanteren, niet enkel technisch, als voorontwerp voor zijn schilderijen, maar - onbewust - ook filosofisch, als het samplen van de beeldcultuur van zijn tijd. Hij wordt een picturale bricoleur, in de zin zoals Claude Lévi-Strauss respectvol  bedoelde in La Pensée Sauvage, een man die met de handen werkt en bestaande dingen bij elkaar brengt tot iets nieuws. Vekemans is geen filosoof, geen geschoold virtuoos schilder, geen onderdeel van de artistieke beau monde, maar een werker die gefascineerd is door de beelden van zijn tijd, die hij obsessief herhaalt en herneemt, in een sober, harmonieus palet. En hij durft opnieuw wat zo lang verboden was in de kunst van de twintigste eeuw: plezier beleven aan het schilderen.

- Jan de Zutter